Boek 5: Ventoux

Primaire gegevens

De schrijver is Bert Wagendorp. Hij is niet alleen een schrijver, maar ook een verslaggever en sportjournalist. Hij schreef ook bekende boeken zoals de Proloog en de dubbele schaar. Het boek Ventoux kwam uit in 2013. Het boek was boek van de maand en er gingen meer dan 100 duizend exemplaren over de toonbank. De uitgeverij van het boek is Atlas Contact. Het jaar van uitgave is 2013. De uitgeverij is gevestigd in Amsterdam.

Bert Wagendorp, Ventoux. Uitgeverij Atlas Contact. Amsterdam 2013.

Samenvatting

De hoofdfiguur heet Bart Hoffman, hij is gescheiden en heeft een dochter Anna, hij is misdaadjournalist. Hij is 48 jaar oud en geboren in Zutphen. Hij heeft een grote passie voor wielrennen, Het verhaal heeft een heden en verleden. Het heden is in de zomer van 2012 en verleden in 1982.
  30 jaar na een dodelijk ongeval van zijn vriend Peter Seegers op de berg de Ventoux, komen al zijn oude vrienden weer tevoorschijn. André in de rechtszaal voor coke handel, Joost in de krant voor de Spinozaprijs. Hij zoekt contact op met beide. Eerst gaat hij fietsen met André en dan met Joost. Hij zoekt kort daarna ook David op, die ook bij de vriendenclub hoorde. Hiertoe behoort ook Laura van Bemmel. Iedereen is verliefd op haar. Maar Laura trekt vooral op met Peter door zijn gedichten. Hun relatie blijkt uiteindelijk iets meer gecompliceerder te zijn.
  Laura neemt ook contact op met de heren om ze opnieuw naar de Ventoux te krijgen met z’n alle. Hiermee stemmen ze in en ze gaan samen trainen en afspreken.
Bart besluit volledig eerlijk te zijn tegenover zijn dochter en vrienden en verteld wat er dertig jaar geleden allemaal is gebeurd. Voor ze naar Frankrijk gaan, gaan de heren nog even langs het graf van Peter. De heren hebben een villa bij de Ventoux gehuurd voor een week. Anna komt ook even langs. Bart maakt een afspraak met Laura om te vragen wanneer ze naar de villa komt. Joost wordt ondertussen beschuldigt van fraude en loopt weg. Hij komt terug met Laura en de groep is weer compleet. Ze horen eindelijk hoe Peter is verongelukt, namelijk door de verkeerde lijm gebruikt te hebben en wat er die dagen ervoor heeft afgespeeld. Laura verteld dingen over Peters zwarte kant die de heren niet kende. Ze legt hun relatie uit en die was dat ze veel met elkaar naar bed gingen. Ze vertelt over de film “The Night Porter’’ die ze naspeelden. Joost en Bart krijgen ruzie en Joost loopt weg, maar komt terug voor de tocht. De tocht gaat goed en behalve David haalt iedereen de top fietsend. De vriendschap blijkt ineens weer hecht zoals dertig jaar geleden. Ze rijden met zijn zessen naar de plek waar Peter gestorven is. In het restaurant onder aan de Ventoux, neemt Laura een blinde man mee. Dit is de zoon van Laura en Peter en daarom vertrok Laura dertig jaar geleden. De mannen starten in Zutphen een café en Bart schrijft zijn eerste boek.

Het verleden
In 1982 was bij de vrienden ook het idee opgekomen om  te gaan fietsen in Frankrijk. Bart en Joost gaan fietsen en trainen. Peter fietst ook maar traint niet. Ze oefenen onderweg op alle bergen die ze tegenkomen. In Frankrijk komen ze de rest van de vriendenclub tegen. Bart en Laura hebben seks en Peter komt om het leven op de Ventoux tijdens de afdaling. Laura vertrekt direct naar Italië.

 

Verhaalanalyse

Genre: sport, psychologische roman

Titelverklaring

Ventoux verwijst naar een berg in Frankrijk. Tijdens de Tour de France zorgde de berg voor de dood van de wielrenner Tommy Simpson. Hierdoor kreeg de berg een enorme reputatie. Op de kaft van het boek is de X in Ventoux roodgekleurd. Hier zou dus nog een andere betekenis aan kunnen zitten. Die is er ook. Het romeinse cijfer X staat voor vijf. Dat te maken heeft dat er nog vijf mensen over zijn. In het boek is geen ondertitel dus ook geen ondertitelverklaring.

Motto

Het motto van het boek is een citaat van Francesco Petrarca. De beklimming van de Mont Ventoux: “Daar liet ik mijn gedachten hun snelle vlucht nemen van stoffelijke naar onstoffelijke zaken, en sprak ik mezelf als volgt toe: “Besef dat dit, wat je vandaag bij de beklimming van deze berg meermalen hebt ervaren, jou en vele anderen ook overkomt op de weg naar het gelukzalige leven. De mensen realiseren zich dat niet zo gemakkelijk, omdat de bewegingen van het lichaam openlijk zichtbaar zijn, maar die van de geest onzichtbaar en verborgen. Het leven dat wij het gelukzalige noemen, bevindt zich op een hoge plaats, een smalle weg, zegt men, leidt daarheen.” De verwijzing naar het boek is heel makkelijk. Dit is namelijk een gedicht, dat heel vaak in het boek voorkomt. Het motto wordt dus in het boek zelf vaak genoemd.

Thema

Het thema van het boek is vriendschap. Zes vrienden hebben in 1982 een tocht gemaakt naar de top van de Mont Ventoux maar bij de afdaling is een van hen, Peter, om het leven gekomen. Ze voelden zich schuldig en maakten van de dood van Peter een taboe. Bovendien zijn ze allemaal hun eigen gang gegaan. Na 30 jaar komen ze elkaar weer tegen en besluiten ze om terug te gaan naar de berg om hun vriendschap te herstellen en hun schuldgevoel kwijt te raken. Daarom brengen ze ook eerst een bezoek aan het graf van Peter.

Motieven

Het geheim.
Niemand wist waarom Laura meteen weggaan was naar Italië. Later komen ze erachter dat Laura in verwachting was van Peter. Deze zoon bleek later ook nog blind geboren te zijn.

Schuldgevoel.
De mannen hebben eigenlijk allemaal een schuldgevoel over wat er dertig jaar geleden is gebeurd. Ze hadden moeten voorkomen dat Peter die onervaren op de fiets was aan die gevaarlijke afdaling was begonnen. Deze schuld word ook goed benoemd in het boek: “Schuld, het ging allemaal over schuld, over dood door schuld. Dertig jaar lang. Het was de oorzaak geweest van onze verwijdering, we waren elkaar uit de weg gegaan om niet over schuld te hoeven praten. We waren nog geen twintig en de gedachte dat we verantwoordelijk waren voor Peter zijn dood was veel te zwaar.

Dood.
Het ging natuurlijk allemaal over de dood van Peter. Dat blijft je je hele leven achtervolgen. Dat op je twintigste een vriend van je overleden is. Zeker als je denkt dat je daarvoor schuldig bent.

Tijd

Het boek wordt in 34 hoofdstukken verdeeld. In deze hoofdstukken wordt het heden (2012) en het verleden (1982) afgewisseld. Het boek is dus niet-chronologisch geschreven en bevat veel flashbacks.

Ruimte

Er zijn twee verschillende ruimtes. Het Gelderse stadje Zutphen waarin de vrienden zijn opgegroeid en de belangrijkste ruimte, namelijk de verschrikkelijke berg de Mont Ventoux. Ook worden er kleine stukjes verhaal afgespeeld in Rotterdam en Alkmaar, daar zijn twee van de vriendengroep heen verhuist.

Vertelinstantie

De vertelinstantie is de ik-verteller. Het is Bart Hoffman die in een onvoltooid verleden tijd verteld. In het heden in het boek is hij 48 jaar en werkt hij als misdaadverslaggever bij de Volkskrant. Hij bekijkt als achterafverteller wat er gebeurd is in het verleden. In de epiloog is de ik-verteller vervangen door een alwetende verteller die beschrijft hoe Bart Hoffman zijn eerste boek presenteert. Enkele voorbeelden:

Bladzijde 77: “Toen we naar het dorp gingen, keek ik naar Laura, die voor me liep en met André praatte. Ik kon me nauwelijks voorstellen dat ze dezelfde was als de vrouw die een paar uur eerder nog naakt naast me had geleden.”

Bladzijde 129: “Ik remde zo hard dat ik bijna onderuit sloeg. Achter me hoorde ik piepende remmen van David. We passeerden de plek waar Peter lag. Ik zag zijn hoofd dat rood kleurde van het bloed.”

Personages

Bart Hofmann

Bart is de bijna vijftigjarige verteller van de roman. Hij is misdaadverslaggever en enkele jaren geleden gescheiden. Met zijn dochter die hij Anna heeft genoemd (naar de gedichtenbundel van Peter) kan hij goed opschieten. In 1982 heeft hij met vier vrienden de Mont Ventoux beklommen en daarbij is Peter om het leven gekomen. Dat is een klap geweest. Bovendien is de jonge vrouw op wie hij zo verliefd was en met wie hij voor het eerst seks had direct daarna uit zijn leven verdwenen. Dertig jaar later zien ze elkaar weer en dan hoort hij ook de waarheid achter de eerste keer dat hij seks met Laura had. Dat was haar min of meer opgedrongen door een wat verknipte Peter. Daarvan schrikt hij. Bovendien blijkt dat Laura een kind heeft overgehouden aan de relatie met Peter. Bart besluit zijn boek over Spinoza af te maken.

 

Joost

Joost is een jongen van rijke afkomst: zijn vader is arts en hij zelf heeft zich opgewerkt als wetenschapper die een belangrijke ontdekking heeft gedaan, waarvoor hij de Spinozaprijs heeft gekregen. Maar door publicaties in de media wordt hij verdacht van fraude en hij blijkt niet helemaal zuiver op de graat te zijn. Hij wordt bij de tweede beklimming woedend op Bart. De foute dingen blijken in zijn genen te zitten, want zijn vader die arts was en de meisjes van het bordeel moest onderzoeken, werd in natura betaald.

 

André

André is de jongen uit Zutphen die heel welgesteld is geworden door zijn criminele praktijken. Hij verhandelt coke, maar blijft als personage sympathiek. Hij heeft een mooi huis in Rotterdam, waar hij met een Russische jonge vrouw woont die veel op Laura lijkt. Hij stimuleert de vrienden om voor de tweede keer de berg te beklimmen. Over het algemeen komt hij sympathiek over. Hij heeft het nogal moeilijk met het verwerken van dood van zijn vader en hij draagt de beklimming van de Mont Ventoux op aan zijn overleden vader.

 

Peter Seegers

Peter Seegers is de zoon van een stotterende vader en een Russische moeder die een varend bordeel onderhouden. Hij wijkt af van zijn ouders en is dichter. Hij wordt heel beroemd met zijn eerste bundel, maar hij blijkt toch nare trekjes te hebben. Hij heeft een perverse voorkeur voor bepaalde films over seks en macht. Zo laat hij Laura noodgedwongen seks hebben met Bart en dat durft ze pas dertig jaar nadien te vertellen.

 

David

David is de meest relaxte onder de vrienden. Hij is van Surinaamse afkomst. Zijn vader runde een reisbureautje en dat heeft hij overgenomen. Hij is gewoon in Zutphen blijven wonen en probeert steeds nieuwe reizen aan te bieden. Hij lijkt zich nergens druk om te maken. Hij hoeft ook niet mee te doen met de beklimming, want in feite hoeft hij niets te reinigen.

 

Laura

Laura is het type “mooiste meisje van de klas” op wie altijd alle jongens verliefd zijn. Ze heeft streng christelijke ouders, die haar zelfs slaan, maar ze weet zich aan de druk van thuis te ontworstelen. Ze is de muze van Peter en staat hem met adviezen bij voor zijn gedichten. Maar hij heeft ook een grote psychologische invloed op haar en hij vindt er een vreemd genoegen in om haar te dwingen seks met Bart te hebben. Later vertelt Joost dat hij van Olga heeft gehoord dat Laura en Peter ook flink veel seks hadden met elkaar. Ze doet het en verdwijnt na het fatale ongeluk meteen spoorloos naar Italië. Dertig jaar later neemt ze weer contact op en dan blijkt dat ze een kind heeft overgehouden aan de relatie met Peter.

Eindoordeel

Het boek krijgt van mij vier sterren, want ik vind het een super goed boek. Het mooiste aan het boek is de boodschap erachter, namelijk dat vrienden heel belangrijk voor je zijn en dat past ook goed bij mij, want dat vind ik ook. Het verhaal van het boek is ook heel goed. Hoe het boek geschreven is, vind ik mooi, maar soms was het wel verwarrend. Ik raad het boek zeker aan voor leeftijdsgenoten, omdat je er ook een les van leert en niet alleen het boek leest.

Keuzeopdracht: dagboek

25-06-1982

Lief dagboek,

Vandaag was de dag waarop het allemaal gebeurde. De dood van mijn goede vriend Peter. Ik schrijf dit nu met tranen in mijn ogen en ik weet niet of ik dit allemaal wel goed kan verwoorden, maar toch wil ik een aantal dingen kwijt. Peter Seegers, mijn beste vriend, kwam vandaag te overlijden aan een heftig ongeluk op de berg Mont Ventoux. Elke keer als ik er aan denk, barst ik in tranen uit. Toch moet ik het echt kwijt, maar ik ga het tegen niemand zeggen. Ondanks dat ik veel ruzie had met Peter en hij af en toe niet nadacht over wat hij zei, houd ik enorm veel van hem en was het echt mijn beste vriend. Ik ken hem al enorm lang en dat hij er niet meer is, voelt alsof er een stuk uit mijn hart verdwenen is. Wat ik wil vertellen, is dat er soms met Peter wel wat meer gebeurd dan alleen vrienden zijn. We hebben seks gehad. Gisteren, de dag voor de tocht op de Mont Ventoux, hebben we ook seks gehad. Niemand van de groep weet dat we dit gedaan hebben. Het ergste van alles is, dat ik zwanger ben. Hij is dus ook de vader van mijn toekomstige kind. Niemand weet dit en dat wil ik ook zo houden. Ik weet niet wat ik moet doen. Ik wil weg van hier en weg van Nederland. Het liefste zou ik alle contacten verbreken en naar een ander land verhuizen. Dat is mijn eerste gedachte, misschien ga ik er spijt van hebben, maar het kan zo niet langer. Verder ga ik niks schrijven vandaag, want ik ben erg verdrietig en ik weet niet wat ik moet zeggen.

Laura

Bronnen:

https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/ventoux-bert-wagendorp

https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-ventoux-door-bert-wagendorp-89469

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mont_Ventoux

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bert_Wagendorp