Boek 1: Turks fruit

Primaire gegevens
De titel van het boek is ‘Turks Fruit’. Het laatste hoofdstuk van het boek gaat over de kanker die Olga had. Er wordt verteld dat Olga dacht dat haar tanden los zaten. Om te voorkomen dat ze zouden uitvallen, wilde ze alleen nog maar het snoepgoed Turks Fruit eten.
Ook wordt er gezegd dat Turks Fruit een symbolische betekenis heeft. Namelijk dat Turks Fruit er bekend om staat dat het je tanden gaat rotten. En dat staat symbool voor de verrotte relatie tussen de ik-persoon en Olga.

De auteur van het boek is Jan Wolkers en het boek is uitgegeven in 1969 door de uitgeverij J.M. Meulenhoff.

Inhoud (samenvatting)

Het boek gaat over de ik-figuur en de relatie tussen hem en zijn vrouw Olga. Hij blikt terug op de hoogte punten in hun relatie. Het boek is dus niet in chronologische volgorde verteld. Ook verteld de ik-figuur wat er nog meer in Olga’s leven gebeurd.

In de eerste hoofdstukken vertelt de ik-figuur over zijn ontmoeting met Olga. Hij stond te liften langs de snelweg en Olga neemt hem mee. Ze bedrijven in haar auto voor het eerst de liefde. De thuissituatie van Olga wordt ook beschreven. Haar vader die heel de dag op een stoel zit snotjes te draaien en haar moeder, die de ik-figuur nooit heeft gemogen, die vaak vreemd gaat en thuis de ideale huisvrouw uithangt. Ook worden vaak de hoogtepunten van hun seksuele leven beschreven.

Langzaam wordt toegewerkt naar het hoogtepunt. Olga zit tijdens een zakendiner te flirten met een zakenman. De ik-figuur heeft geen idee wat hij moet doen. Hij wordt er zo misselijk van dat hij de tafel onderkotst. Olga trekt dit niet meer en gaat weer bij haar moeder wonen, die eindelijk haar zin heeft dat ze uit elkaar zijn. Vlak hierna scheiden ze. Na dit hoogtepunt van het boek gaan de ik-figuur en Olga weer verder met hun leven. Vaak komen er fragmenten van de ik-figuur, maar soms ook van het leven van Olga. De ik-figuur heeft het er heel moeilijk mee, maar toch vergooit hij zich aan alle meisjes die hij tegen komt. Elke keer vergelijkt hij ze met Olga. Nooit komt er een meisje ook maar in de buurt van Olga. Soms zien de ik-figuur en Olga elkaar. Ze komen elkaar dan tegen in de stad, maar er volgen alleen nutteloze gesprekken. Hij had altijd een rot gevoel als hij Olga gesproken had. Olga betekende alles voor hem.

Daarentegen heeft Olga wel drie partners gehad. In het laatste gedeelte van het boek komt zij met haar derde echtgenoot terug uit de Arabische Golf, waar zij jaren hebben doorgebracht. Als Olga en haar partner terug zijn, wordt het huwelijk verbroken. Het gaat niet met Olga en ze is vaak ziek. De moeder van Olga belt op een dag naar de ik-figuur om de situatie uit te leggen. Olga had namelijk een hersentumor die zo groot was als een stuk zeep. Ze moest een hersenoperatie ondergaan en alles is weggehaald behalve de wortels, die zaten te diep. Ze is dus ongeneselijk ziek. Elke dag komt de ik-figuur langs en ziet haar aftakelen. Ze krijgt last van haaruitval en ziet nog heel weinig. De ik-figuur geeft haar en pruik en brengt altijd Turks fruit, omdat ze dat nog alleen durfde te eten vanwege loszittende tanden. Olga sterft op een vroege voorjaarsavond.

De verdieping

Compositie en tijdsverloop
Wanneer het boek zich afspeelt is niet duidelijk,  in ieder geval na de tweede wereldoorlog. Soms wordt er namelijk iets over Hitler gezegd. Ook worden er liedjes afgespeeld in de auto die rond de jaren 60 zijn gemaakt. Bijvoorbeeld ‘Living Doll’, die uitgebracht is in 1959. Het is ook niet duidelijk hoeveel tijd er verloopt. Er worden veel flashbacks gegeven, maar de tijd zal rond de 8 tot 10 jaar liggen. Dat denk ik, omdat er ook vaak een hele periode van bijvoorbeeld drie jaar wordt overgeslagen.

De tijd is niet op chronologische volgorde geschreven. Er worden veel flashbacks gebruikt. Het boek begint midden in het verhaal, maar eindigt wel op het einde. Tussendoor worden, zoals ik eerder al gezegd heb, veel flashbacks gebruikt. Die flashbacks worden gebruikt, omdat hij terugblikt op zijn relatie met Olga en hun belangrijkste momenten. Dat doet hij omdat hij haar heel erg mist.

Eerst vond ik het best wel verwarrend dat het boek in het midden begint en dat er dan telkens flashbacks werden gegeven. Later in het verhaal werd het me duidelijker, maar toch heb ik liever dat een boek geen flashbacks heeft.

Ruimte
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in Amsterdam. Vooral in zijn atelier, waar hij tevens ook woont, maar ook veel buiten in Amsterdam. Het speelt zich soms af in Arnhem. Daar wonen de vader en moeder van Olga.  Op het einde van het boek speelt het verhaal zich veel af in het ziekenhuis. Waar Olga uiteindelijk sterft.

De wijze van vertellen
Het is een ik-vertelwijze
‘En iedere keer als ik zo’n kaart van haar in mijn brievenbus vond, kon ik de verdere dag niet werken van melancholie en een gevoel van vergeefsheid. Het was misschien beter geweest als ze toen niet bij me aangekomen was en ik nooit meer iets van haar had gehoord.’

Thema
Het boek heeft als thema ‘liefde’. Vooral door de liefde die de ik-figuur heeft voor Olga. Ook is het thema ‘haat’. Dit staat voor de haat die de ik-figuur krijgt als Olga voor een ander kiest.
Zelf vind ik dat het thema ‘liefde’ beter past, omdat het hele boek gewoon draait om de liefde tussen Olga en de ik-figuur.

Personages
De ik-figuur
Dit is de verteller van het boek, de ik-figuur. Hij is smoorverliefd op Olga en begrijpt maar niet waarom ze bij hem weg is gegaan. De moeder van Olga krijgt de schuld. Hij is erg intens op het gebied van seks. Dit merk je ook aan de manier waarop hij vertelt. Hij is een beeldhouwer met een eigen atelier in Amsterdam.

Olga
Dit is de vrouw van de hoofdpersoon en speelt ook een hele grote rol in het verhaal. Ze heeft rode haren en heeft een droomlichaam volgens de hoofdpersoon. Toch gaat het uit met de ik-figuur en krijgt ze daarna nog 3 andere relaties. Uiteindelijk sterft ze op zeer jonge leeftijd door een tumor.

 

Olga’s moeder
Olga’s moeder is dus de schoonmoeder van de ik-figuur. Ze heeft altijd een haat relatie met hem gehad en volgens hem is het door haar uit met Olga. Ze is getrouwd met Olga’s vader om het geld en ze toont dan ook geen emoties als hij overlijdt.

Motto en ondertitel
Het boek heeft geen ondertitel.
Dit is het motto van het boek:
Rastapopoulos: Ik naar?, Ik ben de grootste naarling van de hele wereld! Het is erg, maar toch écht waar!
Carreidas: O, nee, ik ben de grootste naarling van de wereld… En ik ben trouwens veel rijker!
Rastapopoulos: Misschien, maar ik heb mijn drie broers en twee zussen geruïneerd en mijn ouders uitgezogen… Nou, wat zegt U daarvan?
Carreidas: Dat is nog niks! Ik ben zo slecht geweest tegen mijn oudtante, dat ze is gestorven van verdriet!
Rastapopoulos: Nou heb ik er echt genoeg van! Vooruit, geef toe, dat ik slechter ben dan U!
Carreidas: Nooit! Hoort U dat? Ik sterf nog liever!'

De avonturen van Kuifje
vlucht 714

Uitleg: In het motto hebben Rastapopoulos en Carreidas een onzinnige ruzie die gaat over wie de slechtste is. Rastapopoulos moet staan voor de ik-figuur en Carreidas voor Olga. Het zinloze gesprek heeft te maken met de gesprekken die Olga en de ik-figuur hadden toen het uit was. Ook staat er op het einde een erg harde grap over Carreidas die nog liever sterft en Olga sterft op het einde van het boek ook.

Genre: liefdesroman

Motieven:

 

Fictief krantenartikel

In Amsterdam is een vrouw overleden aan een hersentumor. Ze komt oorspronkelijk uit Arnhem. De vrouw, genaamd Olga, heeft een afzonderlijk leven geleden. Olga (33) overlijdt  op zeer jonge leeftijd aan deze ziekte.

Volgens de dokters is het niet bekend wat de oorsprong is van de hersentumor. ‘Dat is bij veel mensen het geval’, vertelt de dokter. De hersentumor, die zo groot als een toiletzeep was, is wel weggehaald. De wortels van de tumor zaten te diep en zijn niet weggehaald. Ze was ongeneselijk ziek.

Haar jeugdliefde, waar ze tevens ook getrouwd mee is geweest, kwam terug naar haar toen ze op het sterfbed lag. Hij vertelt: “Olga was een hele mooie vrouw met rode haren. Ik mis haar elke dag weer sinds ze mij heeft verlaten. Ze verliet me eerst om andere mannen, maar nu ben ik haar voorgoed kwijt.” Hij barst in tranen uit. “Ik zal altijd aan haar blijven denken”, aldus haar jeugdliefde.

Literaire vormen

De literaire vorm van het boek is de hoofdgenre proza. De tekst wordt gewoon in normale taal verteld.  

Bronnen

https://www.scholieren.com/boekverslag/46838
https://educatie-en-school.infonu.nl/samenvattingen/162642-boekverslag-turks-fruit-jan-wolkers.html
https://www.scholieren.com/boek/842/turks-fruit/zekerwetengoed
http://leerlingen.com/huiswerk/auteur/jan-wolkers/boekverslag/turks-fruit/24070

http://www.havovwo.nl/vwo/vne/bove/turks%20fruit.pdf

 

er om een tekst te typen.